Ocena jakości wyrobów kosmetycznych.
Cechy jakościowe wyrobów kosmetycznych i perfumeryjnych powinny przede wszystkim spełniać oczekiwania użytkowników w zakresie efektywnej ochrony, pielęgnacji, poprawy wyglądu, jak również uzyskania pożądanych efektów estetycznych i dobrego samopoczucia.
Ocenie sensorycznej powinny podlegać: wygląd kosmetyku — konsystencja, barwa, zapach, pH, oraz stan opakowania i oznakowania. Do przeprowadzenia badania jakości wyrobów należy posłużyć się: szkłem powiększającym, wzorcami kolorów, bibułkami do sprawdzania zapachów, papierkami uniwersalnymi do sprawdzenia pH wyrobów. Producent dodatkowo jest zobowiązany do przeprowadzenia kontroli pH, zawartości poszczególnych składników i czystości bakteriologicznej.
Do wad, które mogą powstawać w czasie przechowywania i transportu należą:
• jełczenie — złożone procesy chemiczne, zachodzące pod wpływem światła, powietrza, wilgoci, bakterii; procesom tym ulegają najczęściej substancje tłuszczowe i zapachowe; organoleptycznymi oznakami jełczenia są żółte lub brązowe plamy na powierzchni wyrobu oraz nieprzyjemny zapach;
• demulgacja, polegająca na rozwarstwieniu emulsji na składniki;
• brak trwałego zapachu,
• wytrącanie się zawiesin, zmętnienie, powstanie osadu;
• zanieczyszczenie mechaniczne,
• pleśnienie — proces związany z rozwojem drobnoustrojów;
• nalot powstający wskutek krystalizacji nadmiaru niektórych składników;
• wyparowanie płynów.
Opakowania bezpośrednie mają coraz częściej duży wpływ na jakość wyrobu. Tradycyjnymi materiałami używanymi do produkcji opakowań wyrobów kosmetycznych i perfumeryjnych są: szkło, niekiedy nawet kryształowe, papier (tektura), ceramika, metale i folia metalowa, tworzywa sztuczne. Bardzo wygodnymi dla użytkownika są opakowania aerozolowe z blachy aluminiowej lub szkła, zaopatrzone w urządzenia do rozpylania. Gaz wypełniający te opakowania musi być chemicznie podobny do rozpylanego wyrobu, nie może być toksyczny, a ponadto nie może szkodzić środowisku. Sprzedawca musi sprawdzić szczelność opakowania i poprawność działania urządzeń rozpylających.
Wyroby kosmetyczno-perfumeryjne, występujące w obrocie handlowym, powinny być odpowiednio oznakowane, zgodnie z obowiązującymi aktami normalizacyjnymi (Dz.U. Nr 64, 1995 r.). Znaki towarowe umieszczane na opakowaniach to:
— nazwa wyrobu (nazwa handlowa),
— funkcja wyrobu, jeżeli przeznaczenie nie jest ogólnie znane,
— nazwa i adres producenta (ewentualnie importera lub dystrybutora),
— zawartość nominalna,
— minimalna data trwałości (dopuszcza się oznakowanie cyfrowe: rok, miesiąc, dzień),
— określone środki ostrożności, jakich należy przestrzegać przy przechowywaniu i stosowaniu wyrobu, jeżeli ze względu na jego właściwości jest to konieczne,
— numer serii produktu,
— sposób użycia,
— znaki bezpieczeństwa „B” w przypadku wyrobów podlegających obowiązkowej certyfikacji,
— napis „Posiada świadectwo/atest PZH”,
— inne dodatkowe oznaczenia (rysunek).
Rysunek. Dodatkowe oznaczenia wyrobów kosmetycznych i perfumeryjnych: a) opakowania, które można powtórnie przetwarzać, b) kontrola mikrobiologiczna wyrobów, c) wyrób nie jest testowany na zwierzętach.
Przykład oznaczenia:
„Exclusive” krem do rąk i paznokci SI „Świt” Warszawa ul. Taśmowa 1 75 ml, trwałość 1 rok (data produkcji 98,05,04) sposób użycia ... ; atest PZH 08030/95 kod kreskowy, symbol SWW 1324-316, ZN-95/ŚWIT-1
Wyroby kosmetyczne i perfumeryjne muszą być bezpieczne dla zdrowia i życia użytkownika. Świadectwem bezpieczeństwa jest znak „B”, a na rynku europejskim symbol „CE” (zgodnie z odpowiednimi dyrektywami europejskimi). Wszystkie informacje umieszczone na opakowaniach muszą być podane w języku polskim.